Mikael Svonni lea riegádan 1950:s ja oažžu bálkkašumi iežas guhkes barggu ovddas davvisámegielain Ruoŧabeale. Son lea bajásšaddan boazosámi birrasis Rávttasis, guokte miilla Girona oarjjabealde. Maŋŋelgo gearggai nomádaskuvllas de álggii reálaskuvlii Gironii, ja maŋŋel dan ges sámi álbmotallaskuvlii Jåhkamåhkkái, dasto oahpaheaddjeallaskuvlii Julevui ja de vel Ubmeje universitehtii. Mikael Svonni barggai 80-logus sámi skuvlaáššiiguin sihke oahpaheaddjin, skuvlakonsuleantan ja skuvlahoavdan. Studeredettiin sámegiela čálii son dutkosa sámi skuvlamánáid sámegielmáhtu birra, ja dainna son disputerii 1993:s. 1999:s álggii bargat doceantan Ubmeje universitehtii ja professorin ges 2003:s. Jagi 2008 rájes lea son bargan sámi gielladieđaprofessorin Tromssa universitehtas. Son lea čállán máŋggaid artihkkaliid sámegiela birra skuvllas, bargan olu grammatihkkaáššiiguin, lea čállán grammatihkkagirjji universitehtaoahpahusa várás, ja almmuhan guokte ruoŧagiel-sámegiel sátnegirjji, vuosttaža 1990:s ja nuppi 2013:s.

Kerttu Vuolab lea riegádan 1951:s ja lea sámegielat girječálli Ohcejogas Suomas eret. Kerttu Vuolab čállá davvisámegillii, eanemusat mánáid ja nuoraidgirjjiid, ja son sárgu govaid nai ieš. Gollegiella-lávdegotti mielas ánssáša son bálkkašumi barggus ovddas davvisámegiela čáppagirjjálašvuođa ovdánahttimiin. Son lea hui dovddus iežas girjás ja rikkis giellageavaheami dihte, ja girjjiidisguin lea son lihkostuvvan gáhttet ja oahpistit iežáid sámi njálmmálaš muitalanárbevieruide. Muitalusaidisguin son ealásmahttá sivdnádusaid mat gullet sámi mytologiijii: álmmi, eatnama, dola ja čáziid ipmiliid, stáluid ja vuoiŋŋaid. Seammás son govvida maiddái ođđaáiggi sámi servodaga. Girjjiidisguin son čuvge sihke vássán áiggi ja boahtteáiggi. Vuolab lea erenoamážit čállán mánáidgirjjiid. Son lea maiddái leamaš Lappi leanadáiddárin. Ja son lea ovddidan sámegiela dili sihke jorgaleaddjin, áŋgiris servodatdigaštallin ja kulturpolitihkalaš oponiovdnanjunužin.

Seija Sivertsen lea nuortasámegiel oahpaheaddji Čeavetjávrris Suomas eret, ja oažžu bálkkašumi go lea olles eallinagi bargan nuortasámi gielain, nuortasámi kultuvrrain ja nuortasámi servvolašvuođain. Son oahpaha nuortasámegielat eatnigiellaohppiid ovdaskuvlla dásis gitta joatkkaskuvlla dássái. Sus lea maid bargun addit oahpahusa ortodoksa oskkus nuortasámegillii. Sivertsenis lea maiddái ovddasvástádus dárkkistit nuortasámegielat studeanttaid loahppageahččalemiid. Earet oahpaheaddjebarggu de lea son ovddemusas nuortasámegiel oahpponeavvuid ráhkadeamis, ja lea olu bargan nuortasámegielat gielladárkkisteaddjin. Sivertsena hástalussan lea ahte son lea olu šaddan akto bargat go leat nu unnán olbmot geat barget nuortasámegielain. Lassin oahpaheaddjedoaimmaide ja oahpponeavvoráhkadeapmái de lea Sivertsen maiddái olu jorgalan.

Bálkkašumi geigii Suoma justiisaministtar Anna-Maja Henriksson čoahkkimis Helssegis skábmamánu 21 b 2014 mas davviriikkalaš ministarat geain lea ovddasvástádus sámi áššiin, ja sámedikkiid ságadoallit oassálaste. Gollegiellalávdegotti ovdaolmmoš lea leamaš Pekka Sammallahti.